Ethicas

Ethiek in de zorgpraktijk

Ethicas

Ethiek in de zorgpraktijk


SCREENING


Screening vindt plaats om bij een groep mensen vroegtijdig (risicofactoren voor) ziekten of afwijkingen op het spoor te komen. Daarbij kan het gaan om genetische ziekten of afwijkingen of om een verstoorde hormoonproductie (hypothyreoïdie) of om bepaalde vormen van kanker. Darmkanker, baarmoederhalskanker en borstkanker, bijvoorbeeld, die door bevolkingsonderzoek van ontlasting, cellen van de baarmoederhals, respectievelijk röntgenonderzoek kunnen worden opgespoord.

Als je voor de keus wordt gesteld om aan screeningsonderzoek mee te doen speelt enerzijds de verleiding een rol om gezond verklaard te worden - wie wil niet graag weten dat er niets aan de hand is -, maar is er anderzijds de angst dat er misschien 'iets' gevonden wordt. Nu is daar bij één enkel onderzoek meestal nog wel mee om te gaan, maar wat betekent het als er steeds weer nieuw onderzoek voorgesteld wordt? Wanneer doe je wel en wanneer toch maar liever niet mee?

Screeningsonderzoek lijkt op het eerste gezicht vanzelfsprekend, maar roept tegelijkertijd veel vragen op. Wordt er wel zorgvuldig met de emoties van de onderzochten omgegaan? Is hun privacy voldoende gewaarborgd? Staat het belang van de onderzochte nog wel voorop en niet dat van bijvoorbeeld de farmaceutische industrie?

Een belangrijke vraag rijst waar het gaat om de consequenties van het vinden van een afwijking. Wat doe je dan? En wat te doen aIs bij een positieve uitslag (de afwijking is aanwezig) bij voorbaat al vaststaat dat ingrijpen (abortus) geen optie is?

En welke druk mag op iemand worden uitgeoefend om aan een screeningsonderzoek mee te doen? Stel dat je kansen bij een sollicitatieprocedure afhankelijk worden gemaakt van het meedoen aan bepaald screeningsonderzoek. Welke druk is nog te rechtvaardigen?

Op het gebied van vroegtijdige opsporing telt de vraag voor hoeveel mensen het moeite, onzekerheid en geld mag kosten om één ziektegeval op te sporen. En wat betekent die vondst, afgezet tegen het voordeel dat behaald wordt? Moet dat voordeel gemeten worden in geluk, levensduur, geld of in succes van de medische wetenschap?

Deze pagina biedt informatie bij het nadenken over de vele vragen die bij screeningsonderzoek naar voren komen.